Tự Xây Xưởng Hay Làm OEM – Lựa Chọn Có Thể Giúp Startup Thăng Hoa Hoặc Lụn Bại!

Tự sản xuất và OEM: Lợi ích và rủi ro? 

Nếu bạn nghĩ chuyện OEM đơn giản là đặt hàng, nhận sản phẩm, thì chờ đã. Khi doanh số còn nhỏ, ai cũng vui vẻ. Nhưng khi bạn bắt đầu lớn mạnh, có đối tác sẽ sẵn sàng "quay lưng" với bạn. Họ đem chính công thức đang làm cho bạn, gắn thương hiệu khác rồi đi chào bán cho khách hàng của bạn – kèm lời giới thiệu "Tôi là người sản xuất cho Dh Foods, và tôi làm rẻ hơn." 

Tự sản xuất đồng nghĩa với việc bạn phải đầu tư xây dựng nhà xưởng, điều hành quy trình sản xuất và kiểm soát chất lượng sản phẩm từ đầu đến cuối. Điều này mang lại sự tự chủ rất lớn nhưng đi kèm với đó là chi phí tài chính và nhân lực không hề nhỏ. Trong giai đoạn khởi nghiệp, khi vốn còn hạn chế, ý tưởng chưa được kiểm chứng và sản phẩm có thể chưa thực sự phù hợp với thị trường, thì đây là một bài toán cần cân nhắc kỹ.  

Shark Phú từng chia sẻ rằng: "Sản phẩm ban đầu thường phải điều chỉnh nhiều lần, kể cả tên gọi." Vậy liệu bạn có đủ nguồn lực để liên tục thay đổi và cải tiến? 

Làm OEM – Lợi Thế Cho Startup, Nhưng Rủi Ro Luôn Tồn Tại 

Vì ban đầu vốn ít, nhân sự mỏng, ngay khi khởi nghiệp Dh Foods đã chọn hình thức OEM, tức là hợp tác với các đối tác gia công theo định hướng riêng của mình. 

Các bạn nên tìm các doanh nghiệp có năng lực sản xuất dư thừa, và đặt vấn đề hợp tác rõ ràng. Hợp đồng cần được đàm phán kỹ lưỡng, đặc biệt là những điều khoản nhằm tránh việc đối tác sản xuất cho đối thủ cạnh tranh hoặc nghiêm trọng hơn là tự phát triển thương hiệu riêng với cùng dòng sản phẩm. (Nếu đối tác vốn đã kinh doanh dòng sản phẩm đó thì lại là một câu chuyện khác.) 

Mình luôn chú trọng đến điều này để tránh các xung đột tiềm ẩn. Tuy nhiên, như mình từng chia sẻ trong loạt bài “Khởi nghiệp tuổi 50”, khi doanh số còn nhỏ thì mọi việc êm đềm, nhưng khi doanh số tăng, mâu thuẫn dễ dàng nảy sinh. Có những đối tác từng nói thẳng: “Hàng nhãn riêng của em thì chắc chắn phải tốt hơn hàng em làm cho anh.” Hay tệ hơn, họ mang sản phẩm đang gia công cho Dh Foods đi tiếp cận chính khách hàng của chúng mình và khoe rằng họ chính là người sản xuất – và họ có thể làm rẻ hơn, tốt hơn. 

Mặc dù gặp không ít khó khăn, Dh Foods vẫn luôn ưu tiên đàm phán theo hình thức OEM - gia công độc quyền, bởi mình hiểu rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ thương hiệu, vùng nguyên liệu và chuỗi cung ứng riêng biệt. Với những mảng chưa có lợi thế, mình tiếp tục tìm kiếm và mở rộng hợp tác gia công. 

Bài Học Quan Trọng: Đối Tác Uy Tín Quan Trọng Hơn Giá Rẻ 

Tự sản xuất hay OEM là tùy khả năng và lựa chọn của mỗi người nhưng mình khuyên các bạn vẫn nên ký hợp đồng thật chặt chẽ khi làm OEM, và quan trọng hơn là chọn đối tác trân trọng chữ tín, trân trọng hợp đồng. Khi ấy, cả bên Gia công hay bên Đặt gia công đều an tâm để phát triển, phát huy thế mạnh của mỗi người và chắc chắn khi doanh số phát triển, cả hai bên đều có lợi.  

Đồng thời, mình luôn giữ vững cam kết với khách hàng, cả trong nước lẫn quốc tế. Ngay cả khi khách hàng không yêu cầu, Dh Foods vẫn chủ động đảm bảo không bán sản phẩm cho các đối tác của họ – điều mà hiện tại mình vẫn đang thực hiện với khách hàng Nhật và Hà Lan. Chính nhờ sự minh bạch, uy tín và nhất quán đó mà Dh Foods được đối tác tin tưởng, số lượng đơn hàng tăng đều qua từng năm. 

Như các bạn thấy đó, dù OEM có những lợi thế nhất định so với tự xây xưởng, nhưng không phải lúc nào mọi thứ cũng thuận lợi. Dù lựa chọn phương án nào – tự sản xuất hay OEM – điều quan trọng là bạn cần có chiến lược dài hạn rõ ràng, kiểm soát tốt rủi ro và đặc biệt là chọn được đối tác đồng hành uy tín, để startup không chỉ tồn tại mà còn phát triển bền vững. 

Dưới đây là bảng so sánh giữa Tự sản xuất và OEM, mong rắng sẽ giúp bạn đánh giá rõ ưu – nhược điểm giữa tự sản xuất và làm OEM để linh hoạt lựa chọn mô hình phù hợp với chiến lược phát triển: